Historie
De buurtschap Hulzen, tegenwoordig Hulsen
De oudste vermelding van Hulzen is in 1333. Volgens Mr. Van Engelen behoorde zij vroeger onder de marke van Hellendoorn. Later vormde het een eigen marke Hulzen. In Hulzen lagen kasteel Schuilenburg en het versterkte Katenhorst of Catenhorst dat ook een adelijk huis was. Lees meer.
De stichting van Nijverdal
Tussen de in het begin van de negentiende eeuw nog grotendeels kale Sallandse Heuvelrug, begroeid met heide, en de Konijnenberg stroom het riviertje de Regge. Op de zanderige belten, afgewisseld met moerassige grondentussen de rivier en de heuvelrug groeide hoofdzakelijk heide en gras.
Op de es werd landbouw bedreven, de schapen werden geweid op de berg, terwijl de lager gelegen gronden, vanaf de huidige Keizerserf-Smidsweg tot aan de Regge, het Koeveen, het gemeenschappelijke weidegebied vormden van de Noetseler boeren. Dwars door dit gebied werd in 1830 de ‘kunstweg’ van Zwolle naar Almelo aangelegd, die zo belangrijk zou zijn voor het ontstaan van Nijverdal. Lees meer.
Wanneer de geschiedenis van Hellendoorn begint is niet direct duidelijk. Uit o.a. verschillende archeologische vondsten, waaronder grafheuvels, urnen en andere scherfvondsten kunnen we afleiden dat er al rond 3.000 v.Chr. sprake moet zijn geweest van vaste bewoning, dus dat de toenmalige bevolking al woningen bouwde.
Er zijn ook verschillende vuursteenvondsten gedaan, die erop duiden dat in lange tijden daarvoor ook jagers/verzamelaars door onze streken zijn getrokken. Lees meer.
Het dorp Daarle is ontstaan op een stuwwal uit de voorlaatste ijstijd. Zoals de betekenis van de naam reeds aangeeft, was deze open plek op de bosrijke hoogte omringd door eindeloze moerassen en dit gaf het een geïsoleerde en daardoor een geheimzinnige, ja zelfs betoverende status. Van al deze kenmerken zijn de sporen nog aanwezig of later gevonden bij de afgraving van de venen. Lees meer.
De geschiedenis van het dorp begint met de aanleg van het kanaal Zwolle – Almelo in de jaren 1852 – 1856. Het was de bedoeling om het kanaal tussen Daarle en Hoge Hexel door te laten lopen richting Vriezenveen, maar dit stuitte op weerstand van de inwoners van Daarle, die hun grondgebied niet doorsneden wensten te zien.
Vandaar dat men ervoor koos om door het dal van de Daarlerbeek te gaan, dan waren die bezwaren opgelost. Dit hield wel in dat men door de venen van Daarle ging, maar omdat die op enkele boekweitakkers na ongecultiveerd waren, vanwege de moerassigheid, was dat minder bezwaarlijk. In de kerkeraadsnotulen van de hervormde gemeente Daarle staat reeds in 1856 vermeld dat “er zich eenige vreemdelingen hebben geset in de Veenen van Daerle”. Lees meer.
Haarle is een van de kernen van de gemeente Hellendoorn en telt ruim 2000 inwoners. De naam is een samenvoeging van ‘Haar’ en ‘Le’. ‘Haar’ staat voor ‘lange hoogterug’ en ‘le’ duidt op ‘een bos met laag geboomte waarin stukken weiland liggen’.
Aan de binnenweg naar Raalte ligt een hoger gelegen strook grond die de ‘Haar’ wordt genoemd. De volksmond zegt dan dat die mensen òp de haar wonen. De dorpskern van Haarle ligt aan de westzijde van een beboste heuvelrug.
De Sallandse Heuvelrug is globaal de grens tussen Twente en Salland. Haarle staat dan ook te boek als een Sallands dorp. In het taalgebruik is dat terug te horen. Een oude akker heet in Haarle een ‘enk’, in Twente wordt die ‘es’ genoemd. Lees meer.
Hellendoorn bestond tot ongeveer 1850 uit 6 marken: Hellendoorn, Hulsen, Noetsele, Daarle, Haarle en de Dammarke. De eerste marken die genoemd worden binnen de huidige gemeente Hellendoorn zijn Egede en Rhaan. Zij worden beide in 1383 in de leenregisters van de bisschop vermeld. Later zijn deze marken met de buurtschappen Marle, Eelen en een deel van Meer (kerspel Den Ham) verenigd in de Dammarke. Hancate hoorde aanvankelijk bij Rhaan, maar werd daar vanaf gesneden door de aanleg van het Overijssels kanaal. De buurtschap dankt haar naam aan het oude erf Hancotte. De grafheuvels op de Eelerberg en enkele bodemvondsten in de buurtschappen van de vroegere Dammarke tonen aan dat hier waarschijnlijk al vóór het begin van onze jaartelling mensen hebben gewoond. Lees meer.
